Mới đây tại hội thảo quốc tế "Giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An và Phát triển thương hiệu của điểm đến Di sản thế giới" do Sở Du lịch Ninh Bình phối hợp với Văn phòng UNESCO tại Hà Nội, Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội, tổ chức Santagata về Kinh tế Văn hóa (Ý), Viện Leibniz về Phát triển Đô thị và Vùng Kinh tế sinh thái (Đức) cùng các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế, tổ chức, khu Di sản thế giớiQuần thể danh thắng Tràng An đã được lượng giá ước tính 213 tỷ USD.
Các kết quả nghiên cứu về Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An là công trình nghiên cứu quý báu tiếp nối các nỗ lực quản lý, bảo tồn và khai thác bền vững Di sản thế giới Tràng An.
Có được kết quả lượng giá này các đối tác nghiên cứu đã áp dụng sự kết hợp giữa các phương pháp luận để tiến hành đánh giá toàn diện về giá trị kinh tế của di sản thế giới Quần thể Danh thắng Tràng An, đặt di sản này trong bối cảnh phát triển rộng lớn hơn của tỉnh Ninh Bình, Việt Nam, đồng thời tham khảo bối cảnh toàn cầu và các khung chính sách quốc tế có liên quan, bao gồm Chính sách 2015 của UNESCO về Tích hợp Quan điểm Phát triển Bền vững vào các Quy trình của Công ước Di sản Thế giới, và những Khuyến nghị về Cảnh quan Đô thị Lịch sử năm 2011; cùng với việc mời các nghiên cứu điển hình đa dạng và tham khảo các ví dụ trong khu vực và trên thế giới.
Ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam kể từ khi công bố dự án định giá kinh tế Tràng An tháng 10/2024 đã có những bước tiến đáng kể trong việc biến tầm nhìn này thành hành động. Những gì bắt đầu như một ý tưởng đầy tham vọng giờ thành hiện thực thông qua nghiên cứu chuyên sâu, sự hợp tác của nhiều bên liên quan và những hiểu biết vô giá của địa phương. Nghiên cứu này xem xét những đóng góp kinh tế của Tràng An trên 4 khía cạnh chính, giúp hiểu rõ hơn về vai trò của di sản trong việc hỗ trợ sinh kế của người dân địa phương, sử dụng đất bền vững và khả năng phục hồi kinh tế lâu dài. Những phát hiện này không chỉ mang tính lý thuyết mà còn định hình tích cực các chính sách và chiến lược không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của Tràng An mà còn đóng góp vào cuộc thảo luận toàn cầu về việc tích hợp bảo tồn di sản với phát triển bền vững.
Do phạm vi địa bàn nghiên cứu lớn với nhiều thành tố phức hợp và độ biến thiên lớn của di sản thế giới Tràng An so với các địa điểm di sản khác trên thế giới, nhiều phương pháp lượng giá đã phải được tích hợp đồng thời. Các phương pháp này bao gồm: Phương pháp Chi phí Du lịch (TCM), Phương pháp Định giá Ngẫu nhiên (CVM), Phương pháp Định giá hưởng thụ (HPM), Mô hình Lựa chọn (CE) để mô hình hóa cơ hội phát triển, và phương pháp Chuyển giao giá trị thông qua phân tích thứ bậc (AHP). Ngoài ra, phương pháp tiếp cận liên ngành đã được áp dụng, kết hợp chuyên môn từ các lĩnh vực khác nhau như chi tiêu du lịch, dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, dịch vụ di sản văn hóa, và di sản định cư để rút ra tổng thể giá trị phức hợp của Quần thể Di sản Thế giới Tràng An.
Cơ sở dữ liệu toàn diện cho việc lượng giá giá trị kinh tế của Quần thể danh thắng Tràng An đã được thiết lập bằng cách sử dụng dữ liệu sơ cấp thu thập thông qua các cuộc khảo sát thực địa trực tiếp tại 12 di tích và địa điểm du lịch, cũng như 320 hộ gia đình trong vùng lõi di sản. Tổng cộng đã có 5.700 phản hồi khảo sát được thu thập từ các bên liên quan khác nhau, bao gồm: các du khách, hộ gia đình và cư dân địa phương, các doanh nghiệp, các chuyên gia và nhà nghiên cứu di sản, cùng với chính quyền và các cơ quan địa phương.
Nghiên cứu lượng giá bao quanh chín giá trị chủ chốt, đại diện cho: Giá trị Di sản, Giá trị Thương hiệu Kinh tế, và Giá trị Di sản Định cư của Di sản Thế giới Tràng An bao gồm: Giá trị Giải trí; Giá trị Hệ thống Karst; Giá trị Đa dạng Sinh học; Giá trị Khảo cổ học; Giá trị Rừng Đặc dụng; Giá trị Văn hóa của Đền, Chùa và Đình Làng; Giá trị Văn hóa của Lễ hội; Giá trị Văn hóa của Nghệ thuật Biểu diễn Dân gian; Giá trị Đất ở trong vùng lõi. Tổng Giá trị Kinh tế và Thương hiệu của Di sản Thế giới Tràng An tính đến giai đoạn đánh giá 2024-2025 là 213 tỷ USD.
Những kết quả này liên kết chặt chẽ với nghiên cứu về các mô hình phát triển từ dự án lượng giá kinh tế từ Không gian phát triển khu đô thị di sản cảnh quan văn hóa là đặc trưng của các Khu đô thị Di sản Thiên niên kỷ; Mô hình di sản dẫn dắt công nghiệp văn hóa trong phát triển kinh tế tương lai; Mô hình du lịch di sản bản địa bền vững; Mô hình đất ở và đất nông lâm nghiệp cộng sinh với định cư truyền thống đến Mô hình bảo tồn các Di sản thế giới bền vững mang đặc thù châu Á.
Từ kết quả lượng giá, các chuyên gia, các nhà khoa học đã đưa ra những khuyến nghị đối với Quần thể danh thắng Tràng An bao gồm cả chiến lược và kế hoạch hành động tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó Tràng An sẽ là hiện thân của một phương pháp tiếp cận cân bằng trong phát triển, đảm bảo sự hài hòa giữa bảo tồn và hoạt động kinh tế. Du lịch bền vững sẽ đóng vai trò là nền tảng của tăng trưởng kinh tế, giảm thiểu tác động đến môi trường đồng thời tối đa hóa lợi ích cho cộng đồng địa phương.
Diệp An
Những tin cũ hơn